ข้อควรปฏิบัติ และ ข้อควรระวังเพื่อความปลอดภัยใน การทำงานกับสารเคมี chemicals
การทำงานกับสารเคมี ต้องระมัดระวังเรื่องความปลอดภัยกันอย่างมาก ในปัจจุบันมีคนงานในอุตสาหกรรมจำนวนมาก ที่ทำงานโดยใช้สารเคมีเป็นประจำในสถานที่ทำงานของตนสารเคมีสามารถก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพและร่างกายของผู้ปฏิบัติงานได้ซึ่งนายจ้างมีหน้าที่รับผิดชอบในการระบุและบรรเทาอันตรายจากสารเคมีเหล่านั้นเพื่อให้เกิดความปลอดภัยกับพนักงาน
การสัมผัสสารเคมีสามารถนำไปสู่ผลกระทบต่อสุขภาพทั้งในระยะสั้นและระยะยาวสารเคมีสามารถเข้าสู่ร่างกายได้ 4 ทางคือทางการหายใจทางผิวหนังหรือตาทางการกลืนกินและการฉีด
การสัมผัสสารเคมีสามารถเกิดขึ้นได้ในทุกขั้นตอนของการปฏิบัติงานไม่ว่าจะเป็นระหว่างการใช้งานการจัดเก็บและการขนส่งสารเคมีอันตรายการฝึกอบรมพนักงานให้เข้าใจถึงอันตรายเหล่านี้และวิธีตอบสนองต่อเหตุการฉุกเฉินมีความสำคัญอย่างมากนอกจากนี้นายจ้างต้องปฏิบัติตามกฎระเบียบเพื่อให้แน่ใจว่าสถานที่ทำงานมีความปลอดภัย
รู้กฎระเบียบข้อบังคับใน การทำงานกับสารเคมี
ข้อบังคับที่รู้จักกันดีเกี่ยวกับความรับผิดชอบของนายจ้างเมื่อมีสารเคมีอันตรายอยู่ในสถานที่ทำงาน คือ Hazard Communication Standard (HCS) ของ OSHA ซึ่ง HCS กำหนดให้นายจ้างพัฒนาและเผยแพร่ข้อมูลด้านความปลอดภัยของสารเคมีที่พนักงานสามารถเข้าถึงและเข้าใจได้ ซึ่งหมายความว่า นายจ้างต้องจัดทำแผนการสื่อสารความเป็นอันตรายของสารเคมี (Hazcom) เป็นลายลักษณ์อักษรและฝึกอบรมพนักงานเกี่ยวกับฉลากของสารเคมี เอกสารข้อมูลความปปลอดภัยของสารเคมี (SDS) และวิธีการจัดการกับสารเคมีอย่างเหมาะสม และจำเป็นต้องมีการฝึกอบรม Hazcom สำหรับพนักงานที่ทำงานในสถานที่ที่มีสารเคมีอันตราย
ความรับผิดชอบด้านความปลอดภัยในการทำงานกับสารเคมีไม่ได้จบลงด้วยการฝึกอบรมพนักงานเท่านั้นนายจ้างยังมีหน้าที่รับผิดชอบในการระบุและประเมินความเป็นอันตรายต่อระบบทางเดินหายใจในสถานที่ทำงานด้วยซึ่งค่าขีดจำกัดสารเคมีที่ยอมให้สัมผัสได้ในสถานที่ทำงาน (Occupational Exposure Limit : OELs) มีหลายประเภทซึ่งได้รับการจัดตั้งขึ้นโดยองค์กรต่างๆโดย OSHA ยังคงบังคับใช้ค่า PELs ซึ่งจำกัดตามระยะเวลาการทำงาน 8 ชั่วโมง (TWA)
TWA ยังหมายถึงระดับการดำเนินการของกิจกรรมบางอย่างเช่นการตรวจสอบการรับสัมผัสและการเฝ้าระวังทางการแพทย์ที่จำเป็นต้องมีความเข้มข้นของสารเคมีในบรรยากาศที่อนุญาตให้มีได้จะต้องต่ำกว่าระดับที่กำหนดและไม่เกินขีดจำกัด (ขีดจำกัดการรับสัมผัสที่ผู้ปฏิบัติงานได้รับต้องไม่เกินที่กำหนด)
PEL (Permissible Exposure Limit) ครอบคลุมทั่วทั้งอุตสาหกรรมทั่วไปการเดินเรือและการก่อสร้างเจ้าของธุรกิจอาจต้องดำเนินการทดสอบเพื่อประเมินความเข้มข้นของสารเคมีในอากาศที่พนักงานสัมผัสในระหว่างการทำงานซึ่งการวิเคราะห์จะแสดงให้เห็นว่าจะต้องดำเนินการอย่างไรต่อจะต้องดำเนินการทางด้านวิศวกรรมหรือการควบคุมใดๆต่อหรือไม่และจำเป็นต้องมีระบบป้องกันทางเดินหายใจหรือไม่
- PEL (Permissible Exposure Limit) ค่าความเข้มข้นของสารเคมีในบรรยากาศการทำงานที่อนุญาตให้มีได้ตามกฎหมายความปลอดภัยและอาชีวอนามัยแห่งสหรัฐอเมริกา (Occupational Safety and Health : OSHA)
- TWA (Time-Weighted Average) ค่าเฉลี่ยระดับสารเคมีในบรรยากาศการทำงาน ที่กำหนดไว้สำหรับความปลอดภัยของคนงานที่ทำงานเป็นเวลา 8 ชั่วโมงต่อวัน
กฎสำหรับการจัดการสารเคมีอย่างปลอดภัย
กฎสำหรับพนักงานในการจัดการสารเคมีอย่างปลอดภัยที่ถูกกำหนดขึ้นอาจไม่ครบถ้วนสมบูรณ์ ซึ่งหากให้พนักงานที่ต้องทำงานกับสารเคมีมีส่วนร่วมในการนำเสนอกฎระเบียบ เป็นการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของพนักงานซึ่งจะทำให้ตัวพนักงานเองมีความรู้สึกเป็นเจ้าของกฎระเบียบนั้น และพร้อมที่จะปฏิบัติตามอย่างเต็มใจ ต่อไปนี้คือกฎสำหรับการจัดการสารเคมีอย่างปลอดภัย
- รักษาความตระหนัก ระมัดระวัง และวางแผนล่วงหน้า ดำเนินการประเมินความปลอดภัยเพื่อพิจารณาสิ่งที่อาจผิดพลาดระหว่างการปฏิบัติงาน และให้ความสนใจในงานที่ทำอยู่
- ปฏิบัติตามขั้นตอนการทำงานที่กำหนดไว้ในบริษัทและปฏิบัติหน้าที่ตามที่ได้รับการฝึกอบรม
- อ่านฉลากและเอกสารข้อมูลความปลอดภัยของสารเคมี (SDS) เพื่อทำความเข้าใจอันตรายและข้อควรระวังก่อนเริ่มทำงาน
- สวมอุปกรณ์คุ้มครองความปลอดภัยส่วนบุคคล (PPE) ที่จำเป็นเสมอ ตามหลักการทั่วไปให้ตรวจสอบ PPE อย่างรอบคอบก่อนใช้งาน และเปลี่ยนใหม่หากชำรุดหรือเสียหายมากเกินไป
- ตรวจสอบให้แน่ใจว่าภาชนะบรรจุทั้งหมดติดฉลากอย่างถูกต้องและเหมาะสมกับวัสดุ รายงานต่อหัวหน้างานทันที หากพบว่าภาชนะบรรจุเสียหายหรือฉลากอ่านไม่ออก อย่านำไปใช้งานหากสารเคมีไม่มีฉลากอย่างถูกต้อง
- ห้ามใช้สารเคมีเพื่อสิ่งอื่นนอกเหนือจากที่ระบุไว้
- ห้ามกินหรือดื่มขณะปฏิบัติงานกับสารเคมี ห้ามใช้เครื่องสำอางหรือจับคอนแทคเลนส์ขณะจับต้องสารเคมี เพราะมืออาจปนเปื้อนต้องทำความสะอาดให้ทั่วถึงด้วยสบู่และน้ำ
- ตรวจสอบให้แน่ใจว่าจัดเก็บวัสดุอย่างถูกต้องและรู้ว่าวัสดุใดไม่สามารถจัดเก็บรวมกันได้ แยกวัสดุที่เข้ากันไม่ได้และเก็บในบริเวณที่มีอากาศถ่ายเท แห้ง และเย็น
- ทำความสะอาดพื้นที่ทำงานและพื้นผิวอย่างน้อย 1 ครั้ง เพื่อลดความเสี่ยงในการปนเปื้อน
- ทำความเข้าใจสิ่งที่ต้องทำในกรณีฉุกเฉิน ซึ่งหมายถึงการทราบขั้นตอนการอพยพ ขั้นตอนการรายงานสิ่งที่ต้องทำในกรณีเกิดไฟไหม้หรือการรั่วไหล
- หากไม่แน่ใจเกี่ยวกับวิธีที่เหมาะสมในการจัดการกับสารเคมีบางชนิด ต้องสอบถามหัวหน้างาน เพื่อขอคำแนะนำที่ถูกต้องก่อนการลงมือปฏิบัติ
สารเคมีประเภทต่างๆ มีอะไรบ้าง และจะส่งผลต่อร่างกายอย่างไรบ้าง?
ประเภทสารเคมีทั่วไป ได้แก่ :
- เป็นพิษ – ทำให้เจ็บป่วยหรือเสียชีวิต
- กัดกร่อน – ทำให้เกิดการระคายเคืองหรือไหม้ที่ผิวหนังหรือดวงตาเมื่อสัมผัส
- ไวไฟ – ติดไฟได้ง่าย
- ปฏิกิริยา – อาจระเบิดได้ภายใต้สถานการณ์บางอย่าง
- กัมมันตภาพรังสี – ทำให้ผิวหนังไหม้เมื่อสัมผัสหรือในบางกรณีเป็นมะเร็ง
การทำงานกับสารเคมี มีความเสี่ยงอะไรบ้าง?
ความเสี่ยงในการทำงานกับสารเคมีอันตรายมีสูง เนื่องจากมีหลายวิธีที่อาจส่งผลต่อร่างกายของคุณ มีสี่วิธีที่สารเคมีสามารถก่อให้เกิดอันตรายต่อร่างกาย:
- ติดต่อ – ด้วยผิวหนังหรือดวงตา
- การกลืนกิน – ในอาหารหรือเครื่องดื่มหรือวัสดุที่มีการสูบบุหรี่ที่ปนเปื้อน
- การหายใจ – การสูดดมสารที่เป็นแก๊ส
- การ ฉีด – โดยการตัดหรือติดด้วยเครื่องมือที่ปนเปื้อน
สรุป
การทำงานกับสารเคมีอย่างปลอดภัยนอกจากผู้ปฏิบัติงานต้องได้รับการฝึกอบรมสารเคมี มีการกำหนดกฎระเบียบข้อบังคับในการทำงานกับสารเคมีก็เป็นสิ่งที่สำคัญ และเมื่อกำหนดขึ้นมาแล้วต้องควบคุมดูแลให้ผู้ปฏิบัติงานปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด
กฎหมายที่เกี่ยวข้อง
- กฎกระทรวง กำหนดมาตรฐานในการบริหาร จัดการ และดำเนินการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัยและสภาพแวดล้อมในการทำงานเกี่ยวกับสารเคมีอันตราย พ.ศ. 2556
- ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่อง มาตรการความปลอดภัยเกี่ยวกับการจัดการสารเคมีในโรงงานอุตสาหกรรม พ.ศ. 2565
